Czy globalne ocieplenie dotyczy także Marsa?

ResearchBlogging.orgJakie są przyczyny globalnego ocieplenia na Ziemi, jak się wydaje, wiemy. Jest to wzrost koncentracji gazów cieplarnianych w wyniku coraz większych emisji spowodowanych gospodarczą aktywnością ludzkości. Jednak istnieje argument podważający naszą wiedzę: Mars także się ociepla. Jeśli tak, to może przyczyną jest to samo zjawisko?

Na kwestię Marsa zwrócił mi uwagę czytelnik bloga w komentarzu, którego inne aspekty od razu skomentowałem. Nie skomentowałem tylko kwestii globalnego ocieplenia na Marsie. Po prostu dlatego, że nie wiedziałem na czym w ogóle oparty jest ten argument. Jak mawia mój kolega whiteskies nikt nie jest specjalistą od wszystkiego. Pamiętałem jednak, że widziałem coś o tym na jednym z angielskojęzycznych blogów o klimacie. I znalazłem, na Sceptical Science. Polecam przeczytanie. Jednak jako naukowiec najbardziej ucieszyłem się, że wspominają tam oryginalne źródło tej wiadomości. Jest to, co ciekawe, artykuł w najlepszym czasopiśmie naukowym świata, w Nature z 2007 roku: Lori K. Fenton, Paul E. Geissler i Robert M. Haberle, “Global warming and climate forcing by recent albedo changes on Mars” [1]. Dostępny tutaj chociaż większość z Was pewnie będzie w stanie przeczytać tylko abstrakt, dlatego podaję też link do całego artykułu na stronach NASA (PDF).

A czytać ten abstrakt też trzeba ostrożnie, bo jest w nim błąd tak gruby, że aż autorzy wydali osobne “corrigendum (erratę). Mianowicie wzrost temperatury Marsa o 0,65 stopnia nie miał być rocznie (jak napisali), ale w ciągu 20 lat. To też dużo, ale podejrzewam, że “popularność” tego wyniku wśród niefachowców spowodowana była w dużym stopniu właśnie pomyłką autorów w abstrakcie.

A co właściwie Fenton i koledzy odkryli? Porównali oni albedo powierzchni marsa (ilość odbitej energii światła) z misji Viking z lat 1975-76 oraz Mars Global Surveyor (MGS) z lat 1999-2000. Rysunek 1 pokazuje wartości albedo z MGS na górze) i zmianę albedo pomiędzy obiema misjami (na dole):

Albedo Mardsa i jego zmiany
Albedo Marsa w latach 1999-2000 (a) i jego zmiana od lat 1970-ch (b) wg. Haberle i innych 2007

Niestety nie ma żadnych danych o marsjańskim albedo pomiędzy tymi dwoma misjami. Ich czujniki nie były też interkalibrowane (porównane ze sobą), tak wiec nie wiadomo, czy nie ma między nimi jakiegoś błędu systematycznego. Ale cóż, lepszych danych na ten temat ludzkość nie posiada.

Co zrobiono z tymi danymi? Nakarmiono nimi model cyrkulacji atmosferycznej Marsa i wyliczono, jak wpłynie to na temperaturę powierzchniową. Pewnie proste obliczenia termodynamiczne dałyby podobny wynik, ale tak brzmiało to fachowo. Oczywiście ciemniejszy Mars (o ile pomiary albedo nie miały błędów) musiał dać cieplejszą powierzchnię.

Wzrost temperatury Marsa
Wzrost temperatury Marsa wyliczony z modelu cyrkulacji dla zmiany albedo pokazanej wyżej.

Potem autorzy spekulują jeszcze o tym, ile się ogrzał Mars przy biegunach. To już zupełne spekulacje, bo dane o albedo kończą się na 60 stopniu szerokości (30 stopni od biegunów).

Jak to pociemnienie Marsa tłumaczą sami autorzy? Twierdzą, że jest ono spowodowane tym, jak niedawno zdarzyła się globalna burza piaskowa na Marsie. W latach 1970 był one częstsze (wiemy, bo widać je nawet z Ziemi przez teleskopy), więc Mars był jaśniejszy w wyniku osiadania świeżego jasnego pyłu. Ma to sens. Z tym, że nie wiemy od czego zależy częstotliwość tych burzy pyłowych. Są teorie, że zależy to od siły wiatrów i ilości wirów pyłowych (“dust devils”), a te mogą zależeć od temperatury, ale brak danych by te hipotezy zweryfikować. Z tego co na wiadomo to może to być nawet czysto losowe.

Jakie z tego wnioski? Czy globalne ocieplenie na Ziemi zostało wytłumaczone globalnym ociepleniem Marsa? Chyba nie. Przecież na Ziemi nie ma globalnych burz piaskowych, więc ogrzania Ziemi nie sposób tym wyjaśnić. W dodatku zaraz po okresie analizowanym przez autorów, w 2001 roku, nastąpiła bardzo intensywna globalna burza piaskowa, po której przez parę miesięcy było na Marsie nawet o 4 stopnie chłodniej niż zwykle (wspominają o tym w opisywanym artykule). Czyli to marsjańskie globalnie ocieplenie skończyło się w 2001 roku. Prawie jak nasze, według tych, którzy nie chcą zauważyć, że najnowsza dekada była najcieplejsza w historii.

Ale uważny czytelnik zauważy może jeszcze jeden morał dotyczący denializmu klimatycznego. Ludzie, którzy nie wierzą 170 latom globalnych pomiarów meteorologicznych na naszej planecie, uwierzą w globalne ocieplenie na Marsie na podstawie… pomiarów jego jasności. Przecież na Marsie nie mamy żadnych pomiarów temperatury. W dodatku w globalne ocieplenie wyliczone… modelem cyrkulacji, czyli tym co na Ziemi jest ponoć zupełnie niewiarygodne. I to “globalne ocieplenie” spowodowane brakiem przez paręnaście lat globalnej burzy piaskowej.

Czy zatem uważam, że artykuł Fentona i kolegów to zła nauka, niegodna publikacji? Nie. To po prostu artykuł o wpływie zmienności jasności Marsa w wyniku nieregularności burz pyłowych na zmienność jego temperatury. Może można mieć do nich lekkie pretensje o zbyt sensacyjny tytuł (globalne ocieplenie było w nim chyba zbędne), ale ja pierwszy nie będę rzucał kamieniem. Sam też lubię, aby moje artykuły były zauważone.

Przypisy:

[1] Lori K. Fenton, Paul E. Geissler, & obert M. Haberle (2007). Global warming and climate forcing by recent albedo changes on Mars Nature, 446, 646-649 DOI: 10.1038/nature05718

Hits: 118

Subscribe
Notify of
guest

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

31 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
pdjakow
10 years ago

Jeszcze bardziej zabawne są twierdzenia o “globalnym ociepleniu na Neptunie”, na którym nie minęła nawet jedna pora roku, odkąd go obserwujemy.

ZielonyGrzyb
10 years ago

Jakie są przyczyny globalnego ocieplenia na Ziemi, jak się wydaje, wiemy.

Już widzę oczami wyobraźni nagłówki gazet: “Znany blogger piszący o klimatologii wątpi w globalne ocieplenie!”;-)

ZielonyGrzyb
10 years ago

Ja wiem, że w nauce nic nie jest pewne. Ale wiem też, że dużo ludzi tego nie wie. I dlatego nie wierzą nikomu, kto (swoją drogą rzetelnie) przyznaje, że nie jest pewien na 100% tego, co pisze.

Piotrek
Piotrek
10 years ago

Kidys ogladajac program na Discowery o Dunskin uczonym Swensmarku powiedziano,ze planety tez sie ocieplaja ,a jak jest to chyba nikt niewie.

Zaciekawiony
10 years ago

O tym że ocieplenie ma następować na wszystkich planetach słyszę od dawna, oczywiście w kontekście teorii że ocieplenie na ziemi nie jest wywołane przez człowieka, twierdzi się to samo o Wenus i Jowiszu tyko źródeł jakoś brak…

pdjakow
10 years ago

Utrudnienie w przypadku gazowych gigantów jest jeszcze takie, że one same w sobie mają wewnętrzne źródło ciepła.

O ile pamiętam, ocieplenie Jowisza jest nie tyle zmierzone, co _prognozowane_ w oparciu o zmiany cyrkulacji.

Piotr
Piotr
10 years ago

Myślę, ze są lepsze i bardziej sensowne uzasadnienia dla “globalnego ocieplenia”, choć widzę, bardzo mało rozpowszechnione. Polecam obejrzenie filmu. Osobiście uważam, że jest bardziej przekonujące niż kity o gazach, tym bardziej, że, jak sięokazuje, wyjaśnia wiele niewiadomych z różnych dziedzin nauki.
niewiadomych

Piotr
Piotr
10 years ago

ups. przepraszam nie wkleiłem linka:
http://youtu.be/ptx8_tXDTRI

Piotr
Piotr
10 years ago

Takie podejście wyjaśniało by również ewentualne ocieplenie na Marsie.

Piotr
Piotr
10 years ago

Hm… no to wszystko jasne :(.

Nihil
10 years ago

Rozważasz to ze względu na ewentualna kolonizację? Tam i tak nie ma atmosfery – za niskie ciśnienie, jak już to rozważ Wenus. Tak, czy siak, trzebaby było tą planetę terraformować.

Słońce
10 years ago

Takie pytanie mam , czy na słońcu występuje Globalne ocieplenie

Słońce
10 years ago

No fajnie .

rafal
rafal
10 years ago

i co z tym ociepleniem klimatu? 3 Kwietnia – za oknem zawieja śnieżna. Może odpuścicie?

Słońce
10 years ago

Czy naprawdę dalbys się pokroić za swoje przekonania na temat GO .

Słońce
10 years ago

Tak pytalem oczywiście o sprawy naukowe .

NotAFraudulentScientist
NotAFraudulentScientist
9 years ago

arctic_haze

Niezłe granty, a na badania o GO też są takie, czy jeszcze większe. Nie dziwie się że tak gorąco wspieracie te durnoty.

bodzio
bodzio
7 years ago

Czemu na Marsie jest tak zimno skoro prawie cała atmosfera składa się z CO2? Efekt cieplarniany powinien być tam zdaje się całkiem silny?

bodzio
bodzio
7 years ago

Dzięki wielkie! Szczerze mówiąc nie spodziewałem się tak wyczerpującej odpowiedzi 🙂